'Çalıkuşu' Dilek öğretmen öncü oldu, köy kadınları olmazı başardı

Japonya'daki bir sivil toplum kuruluşundan gelen 46 bin dolarlık yardımla 15 saya makinesi daha alındı. Köy kadınları şimdi Türkiye genelinde mağazaları da bulunan bir firma başta olmak üzere birçok firma için günlük ortalama 800 çift saya üretimi yapıyor.

Samsun'un Çarşamba İlçesi'ne 15 kilometre uzaklıktaki Kumköy İlkokulu'nun 'müdür yetkili' sınıf öğretmeni 34 yaşındaki Dilek Livaneli, 7 yıldan bu yana görev yaptığı okuldaki çalışmaları sonucunda Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Samsun'da 2012'de 'Yılın mesleğinde fark yaratan öğretmeni' seçildi. Hint asıllı işadamı Sunny Varkey'in eğitim alanında projeler geliştirmek amacıyla kurduğu ve onursal başkanlığını ABD eski Başkanı Bill Clinton'ın üstlendiği Varkey Gems Vakfı (Varkey GEMS Foundation) tarafından düzenlenen 'Küresel Öğretmen Ödülü Komitesi'nin (The Global Teacher Prize) 2015 yılında seçtiği 'En iyi 50 öğretmen' arasında yer aldı.

Okulun iç donanımı ve fiziki şartlarını tamamen yenileyen Livaneli, sosyal içerikli projeler hazırlayıp öğrencilerine ilkleri yaşattı. Dilek öğretmen öğrencilerinin yanı sıra öğrenci velisi anelelere için yaptığı projelerle de kadınların hayatlarını değiştirdi. Yaptığı sosyal çalışmaların yanı sıra annelerin meslek edinip çalışmaları için harekete geçti. 2013 yılında okulun lojmanını atölyeye çevirip 12 köy kadını için Halk Eğitim Merkezi ve İşkur ile sayacılık kursu başlattı. Kadınlar burada 2 makine ile saya (ayakkabının yumuşak olan üst bölümü) üretimini öğrendi. Kursun bölgedeki ayakkabı üretimi yapan küçük firmalar tarafından da desteklenmesi üzerine Livaneli okulda bir atölye kurmaya karar verdi. Sponsor bir firma yardımıyla okula 75 bin TL'ye 180 metrekarelik yeni bir atölye açıldı.

Atölyede üretim yapan kadınlar için ikinci bir kurs açıldı. Yapılan bağışlarla saya makinesi sayısı 15'e yükseldi kursa katılan kadın sayısı da 20'ye çıktı. Ayrıca 18 kadın için de yapma çiçek meslek edindirme kursu düzenlendi. Kurs sonunda kadınlar ilçedeki ayakkabı firmaları için saya üretmeye başladı. Kursiyer sayısının artırılması için yeni saya makinelerine ihtiyaç duyulması üzerine Dilek öğretmen tekrar harekete geçti. Samsun Rotary Kulübü köy kadınlarının makine ihtiyacını gidermek için proje hazırladı. 46 bin Dolarlık proje Japonya'daki YAO Central Kulübü'ne teklif edildi. Japonya'daki kulüpten yapılan 46 bin TL'lik destekle 15 yeni saya makinesi alındı. Düzenlenen 3'üncü saya kursu ile de saya yapımını öğrenen köy kadını sayısı 35'e yükseldi. Yapılan girişimlerle köy kadınları Türkiye genelinde mağazaları bulunan bir firma için de üretim yapmaya başladı. Meslek edinip çalışmaya başlayan köy kadınları şimdi günde ortalama 800 çift saya üretiyor aylık yaklaşık 500 TL para kazanıyor.

"İLK DEFA BİR İŞTE ÇALIŞIYORUM"

Köydeki 3 çocuk annesi 46 yaşındaki Nurcan Betasus Çelik, ailelerinin ekonomisine katkıda bulunduklarını diye getirerek, "Sosyal hayatımız da değişti. İleride daha güzel işler yapmak istiyoruz. İnsanın kendi parasını kazanması kadar güzel bir şey yok. İlk defa bu duyguyu yaşıyorum. Yaşadığımız köyde çalışma fırsatı bulduk. İlk defa bir işte çalışıyoruz. Biz köy kadınlarının üretkenliği ve çalışkanlığını da ispatlamış olduk" diye konuştu.

"HAYAL BİLE EDEMEZDİK"

Küçük bir atölyede çalışmaya başlayıp bu aşamaya geldiklerini söyleyen 2 çocuk annesi 34 yaşındaki Havva Öztürk, "Köy kadınları olarak böyle bir şey yapabileceğimiz hiç aklımıza gelmezdi. Hepimiz evimizde oturan ev hanımlarıydık. Şimdi çalışıyoruz. Büyük bir atölyemiz var ve büyük markalar için üretim yapıyoruz. Mutluyuz. Kendi paramızı kazanıyoruz. Eşimize ve çocuklarımıza destek oluyoruz. İlk başladığımızda bu noktaya geleceğimizi hiç düşünmedik. Kimse bunu hayal bile edemezdi. Hepimizin kendine güveni geldi artık kendi paramızı kendimiz kazanıyoruz" dedi.

JAPONYA'DAN 46 BİN DOLARLIK DESTEK GELDİ

Dilek Livaneli, 14 yıllık köy okulu öğretmeni olduğunu ve 7 yıldır görev yaptığı Kumköy İlkokulu'nda gerek çocuklar gerekse köy kadınları için birçok proje hazırladığını ifade ederek, şöyle dedi:

"2013 yılında açılan kurslarla birlikte köy kadınları meslek öğrendiler. Küçük bir mekandan aldığımız desteklerle üretim hızlandı. 35 kadın şimdi büyük güçlü firmalara üretim yapar hale geldiler. Köyde çalışmayan kadın kalmasın felsefesiyle yola çıktık. Bana göre kalkınma köyden başlar. Japonya'dan hiç bilmedikleri bir yer olan Kumköy'e küresel bağış aldık ve 15 yeni saya makinesi getirdik. Onlar buradaki kadınlara inandılar ve bize yardımcı oldular."

KÖY KADINLARI BAŞARDI

Yaklaşık 300 nüfuslu Kumköy'de köy kadınlarının isteği, emeği ve hamaratlığıyla bu başarıyı elde ettiklerini dile getiren Livaneli, "Köy kadınları onları önemsediklerinizi hissettikleri anda size daha fazla destek oluyorlar ve yaptığınız projelere daha fazla sahip çıkıyorlar. Ben onlar başardıkları için çok mutluyum. Eğer bir kadının hayatına bile dokunmuşsam bundan dolayı çok gururluyum. Şimdiki hedefimiz 3 yıl içinde kadın saya ustasını çıkarmak ve en kısa sürede kooperatifleşerek daha profesyonel şekilde üretim yapmak" diye konuştu.